
Ambalajın Tarihçesi
Ambalajlama
yaprak gibi doğal malzemelerle başlamıştır. Daha sonra, dokunmuş malzemeler ve
çömlekler gibi ürünlerle seri üretime geçilmiştir. Cam ve ahşap ambalajların
yaklaşık 5000 yıldır kullanıldığı tahmin edilmektedir.1823 yılında İngiliz
Peter Durand, sac levhadan yapılma ilk metal ambalaj olan "canister” in
patentini almıştır. Çift dikişli üç parçalı teneke kutu 1900 yılında
kullanılmaya başlanmıştır. Kâğıt ve karton 1900'lü yıllarda önemli ambalaj
malzemeleri haline gelmişlerdir. Plastiğin keşfedilmesiyle birlikte kâğıt
ambalajın yerini alacak ambalaj malzemesi olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Plastiklerin
ambalaj uygulamalarında kullanılması genel olarak II. Dünya Savaşından sonra
başlanmıştır. Polietilen savaş yıllarında çok miktarda üretilmiş ve savaştan
hemen sonra piyasada kolayca bulunan bir malzeme haline gelmiştir. Başlangıçta
ekmek ambalajlarında kullanılan yağlı kâğıdın yerini almıştır. Plastik ambalaj
sektöründeki büyüme 1970'li yıllardan bu yana hızlanmıştır. Günümüz teknolojisi
ve şartları ile bu daha önceleri kullanılan malzemeler yerlerini, kullanıma
daha uygun ve ekonomik olan cam, metal, plastik, kâğıt ve karton malzemelere
bıraktı. O yıllarda sadece taşıma ve depolama amaçlı kullanılan ambalaj bu yeni
malzemelerle ürünün reklâmını da yapar hale geldi. Dolayısıyla artık ambalaj
satış politikasının da bir parçası sayılıyor. Çünkü raflarda yan yana dizilip
müşterisini bekleyen aynı tip ürünler arasındaki farkı, artık ambalaj
yaratıyor.
Mısır'dan Günümüze Cam Ambalaj
Cam ambalaj
ilk olarak M.Ö. 1500 yıllarda Mısır'da kullanılmaya başlandı. İlk olarak kap
şeklinde karşımıza çıkan cama kireçtaşı, soda kum, silikat karıştırılıp
eritilerek sıcak olarak şekil veriliyor ve cam ambalajlar elde ediliyordu.
M.Ö 1200'lere gelindiğinde ise kalıplara dökülen camdan
kaplar ve kupalar yapılmaya başlandı. M.Ö. 300 yıllarında Fenikelilerin üfleme
çubuğunu icadından sonra camın tamamen şeffaf olarak üretimi milattan sonraki
dönemlerde oldu. Takip eden bin yıl içerisinde cam üretme tekniği gelişerek
yayılmaya başladı. Cam ambalajı en çok etkileyen gelişme 1889 yılında
"otomatik rotary şişe yapım makinesi”nin patenti alınması oldu.
1970'lerden sonra değeri yüksek ürünlerin muhafazasında kullanımı yaygınlaşan
cam ambalajların günümüzde birçok kullanım alanı bulunuyor.
Ambalajın En Yenisi Plastik
İlk yapay plastik
1838 yılında Alexander Parker tarafından hazırlanarak,1862 yılında Londra'daki
Büyük Uluslarası Fuarda sergilenmiştir. Bu plastiğin, fildişi gibi doğal
malzemelerin yerini alması planlanmış ve "parkesin” olarak
isimlendirilmiştir.1840 yılında Charles Goodyear ve Thomas Hancock yapışkanlık
özelliğini ortadan kaldıran ve doğal kauçuğa elastiklik özelliğini katan bir
prosedür geliştirmiştir.1851 yılında sert kauçuk ya da bilinen adıyla
"ebonit” ticari hale gelmiştir. 1870 yılında New Yorklu John Wesley
Hyatt'a yüksek sıcaklıkta ve basınçla üretilen düşük nitrat içerikli
"selüloit” için patent verilmiştir. Bu buluş, piyasaya sürülen ilk
plastiktir ve1907 yılında Leo Hendrik Baekeland tarafından "Bakelite”
üretilene kadar da tek plastik olarak kalmıştır.
Plastiklerin tam olarak ne oldukları 1920 yılında Hermann Staudinger'in devrim niteliğinde bir fikir öne sürmesine kadar bilinmiyordu. Tüm plastikler, kauçuk ve selüloz gibi malzemelerin polimer veya makro molekül olduklarını öne sürmüştür. Bu varsayım başlangıçta birçok bilim adamı tarafından kolayca kabul edilmemekle beraber, Staudinger bu fikirle 1953 yılında Nobel ödülü de almıştır. Plastik ambalaj 1950'li yıllardan sonra yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1970'li yılların sonunda plastik ambalaj sektörü büyümeye başladı.
Ambalaj
Sanayicileri Derneği’nden alınmıştır.